W latach 2006-2016 do budżetów gmin wpłynęło łącznie 70,4 mld zł dotacji unijnych, tj. prawie ¾ środków pomocowych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności trafiających do polskich samorządów. Zdecydowaną ich większość stano-wiły dotacje inwestycyjne. Tak duży udział gmin w podziale środków unijnych Jednostki funduszy inwestycyjnych można kupić bez opłat dystrybucyjnych przez Internet bezpośrednio w towarzystwach funduszy inwestycyjnych oraz przez systemy transakcyjne niektórych banków. Wybierając fundusz inwestycyjny przede wszystkim należy przeanalizować, czy jest on efektywnie zarządzany i w długim terminie osiąga dobre Do opisów funduszy inwestycyjnych dobierz ich nazwy, wpisując odpowiadające tym nazwom cyfry 1. Fundusz akcyjny 2. Fundusz zrównoważony 3. Fundusz papierów dłużnych 4. Fundusz rynku pieniężnego A. Inwestor oczekuje wysokich zysków. Inwestuje znaczną sumę (ok.200 tys zł). Ze względu na wysokie dochodzy nie będzie potrzebował tej kwoty w ciągu 2-3 lat. Rozumie, że oczekując Szukasz informacji na temat Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych Santander? Pobierz dokumenty związane z Santander TFI, w tym bieżące składy portfela, karty subfunduszy, kluczowe informacje dla inwestorów, bilans sprzedaży funduszu, sprawozdania finansowe, dokumenty PPK i wiele więcej. Stopy zwrotu 12M z jednostek funduszy inwestycyjnych vs. oprocentowanie depozytów bankowych • W styczniu 2016 r. stopy zwrotu 12M w głównych segmentach rynku FI uległy dalszemu spadkowi w stosunku do grudnia 2015 r. utrzymując się na ujemnym poziomie. Tym samym były znacznie niższe niż średnie Ranking funduszy inwestycyjnych (sierpień 2023) Od początku roku kapitał płynie głównie do funduszy obligacji skarbowych. Od czerwca przewagę nabyć notują też fundusze obligacji korporacyjnych. To dla nich dobry czas, mają spory potencjał zysku, przy stosunkowo niewielkim ryzyku. z jednostkami uczestnictwa funduszy inwestycyjnych i tytułami uczestnictwa w funduszach zagranicznych przez Santander Bank Polska S.A.”, 2) „Informację dla Klienta w związku z zawieraniem umowy o przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych i tytułów funduszy inwestycyjnych i ich klientów, ale również przez niezależnych dystrybutorów innowacyjnych produktów powierniczych. Przedstawiono także innowacyjną platformę bankową oferującą dostęp do wielu funduszy inwestycyjnych. Wybór tematu monografii jest uzasadniony niemal zupełnym brakiem Rodzaje funduszy inwestycyjnych. Jednym z podziałów funduszy inwestycyjnych, jest kryterium formy prawnej. Fundusze inwestycyjne dzielą się na trzy kategorie: fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, fundusze inwestycyjne zamknięte. Fundusz inwestycyjny otwarty może lokować aktywa w: papiery towarzystwa funduszy inwestycyjnych na koniec 2022 r. wyniosła 2,7 mld zł, co oznacza ich spadek o 10,3% w stosunku do końca roku poprzedniego. W końcu grudnia 2022 r. prowadziło działalność 55 towarzystw funduszy inwestycyjnych (TFI). Dla porównania na koniec 2021 r. funkcjonowało 57 towarzystw funduszy inwestycyjnych. W BDHUz. Podział funduszy inwestycyjnych jest dosyć zawiły , ze względu na kryteria można je podzielić chociażby pod względem prawnym, ekonomicznym, geograficznym, polityki inwestycyjnej. Jednak skupimy się na najbardziej powszechnych podziałach. Pierwszy podział jaki Wam przedstawię będzie dotyczył kryterium prawnego. Jak wspomniałem fundusze inwestycyjne można podzielić na kilka sposobów natomiast ustawodawca zgodnie z art. 14 ustawy o funduszach inwestycyjnych wyróżnia 3 podstawowe rodzaje, zwłaszcza pod względem konstrukcji funduszu. Zgodnie z tym kryterium mamy następujący podział: Fundusze otwarte (FIO) Specjalistyczne fundusze otwarte (SFIO) Fundusze zamknięte (FIZ) Podstawowe różnice między nimi wynikają przede wszystkim z możliwości przystąpienia do funduszy oraz rezygnacji z niego, a także rodzaju tytułu uczestnictwa jaki się nabywa w momencie zainwestowania swoich środków pieniężnych w fundusz. Najbardziej popularne w Polsce są fundusze otwarte, ponieważ dają inwestorowi najwięcej możliwości oraz nie wymagają dużego kapitału początkowego. Fundusze otwarte charakteryzują się: zmienną liczbą uczestników i jednostek uczestnictwa – zarówno przystąpienie, jak i rezygnacja z funduszu są z reguły możliwe w dowolnym momencie trwania inwestycji, wynika to z faktu, że fundusz jest zobowiązany do sprzedawania oraz odkupywania jednostek uczestnictwa na każde żądanie inwestora, jak pisaliśmy we wcześniejszym artykule jednostki uczestnictwa funduszu nie są papierami wartościowymi – nie można ich sprzedać osobie trzeciej czy też na giełdzie, ale mogą być dziedziczone. Wartość jednostek uczestnictwa musi być wyceniana w każdy dzień roboczy, ponieważ instrumenty finansowe w jakie inwestuje fundusz również wyceniane są codziennie (dni robocze) np. akcje, obligacje. Fundusze otwarte są dostępne potencjalnie dla wszystkich oraz nie ma ustalonego górnego limitu ilu takich uczestników może być. Do funduszy otwartych może przystąpić zarówno osoba fizyczna, osoba prawna oraz nie posiadająca osobowości prawnej. Fundusze nie mogą ograniczać w jakikolwiek sposób czasowo ani wartościowo inwestycji dokonanej przez uczestnika, najprościej mówiąc inwestor może wpłacić dowolną kwotę na dowolny okres czasu, jaki odpowiada założeniom inwestycyjnym uczestnika. Jednak należy zwrócić uwagę, na fakt, że owszem inwestor może wpłacić do funduszy otwartych środki pieniężne w dowolnej wysokości, jednak nie niższej niż początkowa minimalna kwota, która przez ten fundusz jest wymagana. Bardzo istotną cechą tych funduszy jest także ich płynność – wynika to z faktu, że do funduszy środki finansowe cały czas są wpłacane oraz wypłacane przez uczestników, zarządzający funduszem muszą tak inwestować aby mieć możliwość szybkiego zbycia nabytych przez fundusz aktywów, inaczej mówiąc fundusz musi inwestować w instrumenty, które cechują się dużą płynnością np. akcje spółek notowanych na naszej rodzimej giełdzie. Fundusze otwarte również trzymają niewielki ułamek wpłat od inwestorów na rachunkach bankowych oraz w krótkoterminowych depozytach (lokatach), które umożliwiają szybką wypłatę środków pieniężnych na żądanie uczestnika, czyli tzw. odkupienie jednostek uczestnictwa. Kolejnym rodzajem funduszy wynikającym z ustawy są specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte (SFIO) – jest to szczególna forma funduszu otwartego. Statut funduszu specjalistycznego otwartego stanowi, że uczestnikami funduszu mogą zostać podmioty określone w statucie lub takie, które spełniają warunki określone w statucie. Ten rodzaj funduszu może wprowadzać dodatkowe warunki, w jakich uczestnik może żądać odkupienia jednostek uczestnictwa, a w szczególności określać termin, w jakim odkupienie to może nastąpić. Statut specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego przewiduje, że jego uczestnikami mogą być wyłącznie: osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, osoby fizyczne, które dokonają jednorazowej wpłaty do funduszu w wysokości nie mniejszej niż równowartość w złotych euro, ustaloną przy zastosowaniu średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski. Spośród działających w Polsce funduszy specjalistycznych część przeznaczona jest wyłącznie dla osób prawnych, inne przeznaczone są dla uczestników pracowniczych programów emerytalnych lub osób które zadeklarują długoterminowe oszczędzanie. Ostatnim rodzajem funduszu jest fundusz zamknięty (FIZ). Fundusz ten charakteryzuję się przede wszystkim ograniczonym dostępem dla inwestorów, ponieważ ewentualne przystąpienie możliwe jest wyłącznie w okresie subskrypcji lub poprzez nabycie certyfikatów inwestycyjnych na rynku wtórnym. Dodatkowo cechują się ograniczoną płynnością. Fundusz zamknięty w przeciwieństwie do funduszy otwartych emituję papiery wartościowe tzw. certyfikaty inwestycyjne. Ich liczba jest stała, i może zmieniać się wyłącznie w drodze nowej emisji, bądź ewentualnego odkupu tych certyfikatów od uczestników funduszu. Certyfikaty mogą być przedmiotem obrotu na rynku regulowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych czy też Bond Spot. Certyfikaty inwestycyjne, jako że są formą papieru wartościowego mogą być zbywane na rzecz osoby trzeciej, ale tylko w przypadku kiedy są notowane na giełdzie lub można zlecić ich odkupienie funduszowi inwestycyjnemu. Kolejną cechą tych funduszy jest to, że mogą inwestować w mniej płynne instrumenty finansowe i nie muszą utrzymywać rezerw finansowych jak to miało miejsce w przypadku funduszy otwartych. Jednak takie działanie podnosi potencjalnie efektywność zarządzania portfelem. Fundusze inwestycyjne zamknięte poza papierami wartościowymi, mogą również inwestować chociażby w waluty i transakcje terminowe w celach spekulacyjnych. W przypadku tych funduszy wyceny certyfikatów inwestycyjnych dokonywane są zdecydowanie rzadziej niż w przypadku funduszy otwartych – np. co tydzień, co miesiąc lub co kwartał. Dokładniejsze terminy wycen certyfikatów znajdziemy w statucie funduszu. W dalszej części artykułów skupimy się tylko i wyłącznie na funduszach otwartych, ponieważ są najbardziej popularne, najłatwiej dostępne, oraz cechują się dużą płynnością. Jednak warto wiedzieć, że taki podział funduszy inwestycyjnych istnieje. Śledź nas w Google News. Szukaj to co ważne i bądź na bieżąco z rynkiem! Obserwuj nas >> Najważniejszym celem funduszy pasywnych, czyli funduszy indeksowych i ETF-ów, jest jak najwierniejsze odzwierciedlenie zachowania wybranego indeksu. Mają więc one za zadanie wypracowywanie wyników najbardziej zbliżonych do tych osiąganych przez ustalony benchmark (którym jest zazwyczaj indeks lub grupa indeksów). Fundusze aktywnie zarządzane mają inne zadanie, dla większości z nich najważniejszym celem jest bicie tego benchmarku, czyli wypracowywanie lepszych wyników. Z tego powodu fundusze pasywne powinny być nieco inaczej Istnieją dwie proste miary, które pomogą nam ocenić, czy fundusze te dobrze wypełniają swoje zadanie. Te miary to różnica odwzorowania (tracking difference) oraz błąd odwzorowania (tracking error). O co w nich chodzi?Bądźmy w kontakcie! Prosto na Twojego maila będziemy wysyłać skrót najważniejszych informacji ze świata finansów, powiadomienia o nowościach rynkowych, najnowsze oceny i raporty oraz codzienne notowania wybranych przez Ciebie funduszy inwestycyjnych. Jaka jest różnica, a jaki błąd odwzorowania? Różnica odwzorowania (tracking difference) to dość prosta miara, która pokazuje, czy fundusz pasywnie zarządzany stara się zapewnić takie same stopy zwrotu jak określony indeks. Pokazuje ona różnicę między wynikami takiego funduszu a wynikami odzwierciedlanego indeksu. Oblicza się ją jako różnicę między wynikami funduszu a benchmarku w wybranym okresie (czy to dla jednego dnia, miesiąca, roku, czy nawet kilku lat). Im jest bliższa zeru, tym lepiej. Wbrew oczekiwaniom, rzadko się zdarza, żeby te różnice były zerowe, czyli żeby fundusz w 100% poprawnie odzwierciedlał zachowanie indeksu. Zazwyczaj są one ujemne, to znaczy fundusz wypracowuje niższą (mniej lub bardziej) stopę zwrotu od naśladowanego indeksu (w dalszej części wyjaśnienie, z czego to może wynikać). Ale zdarzają się też przypadki, że różnica ta jest dodatnia. Powyższy przykład pokazuje zachowanie dwóch funduszy indeksowych naśladujących indeks Treasury Bond Spot Poland. Niby zachowują się podobnie i oba są słabsze od benchmarku, ale różnice w wynikach są spore. Od 23 października zeszłego roku do 7 października tego roku, czyli w okresie blisko 12-miesięcznym, stopa zwrotu indeksu wyniosła +5,6%. W tym czasie fundusz inPZU Obligacje Polskie osiągnął wynik na poziomie +5,1%. Różnica między stopami zwrotu wyniosła więc -0,5 pkt. proc. (jest to właśnie różnica odwzorowania). W rzeczywistości w tym przypadku odpowiada ona opłacie za zarządzanie, która wynosi 0,5%. Stopa zwrotu drugiego z funduszy wyniosła w tym czasie +1,2%, czyli w jego przypadku różnica odwzorowania wyniosła aż -3,8 pkt proc. Tak dużą rozbieżność trudno już tłumaczyć jedynie opłatą za zarządzanie, która wynosi 0,7%. Różnicę odwzorowania można wyliczyć nie tylko jako różnicę w stopach zwrotu, ale także poprzez podzielenie stopy zwrotu funduszu przez stopę zwrotu indeksu. Wówczas otrzymamy różnicę odwzorowania wyrażoną w procentach (im bliżej 100%, tym lepiej). W przypadku inPZU Obligacje Polskie tak wyliczona miara wynosi 90,8% (5,1% podzielone przez 5,6%), a w przypadku drugiego funduszu - 21,9% (1,2% podzielone przez 5,6%). Różnica odwzorowania ma pewne ułomności – pokazuje jedynie różnice między wynikami, bazując na dwóch punktach w czasie (początkowym i końcowym). Nie pokazuje już jak one wyglądały pomiędzy tymi dwoma okresami. Dlatego warto analizę poszerzyć o drugą miarę, którą jest błąd odwzorowania. Błąd odwzorowania (tracking error) bada już nie same wyniki, ale zmienność różnicy wyników między funduszem a jego indeksem. Matematycznie liczy się go jako zannualizowane odchylenie standardowe różnic (zazwyczaj dziennych) stóp zwrotu między wynikami funduszu a wynikami indeksu bazowego. W uproszczeniu, im bardziej zachowanie funduszu jest zbieżne z zachowaniem indeksu (wykresy są niemal identyczną linią) tym niższa będzie wartość tego wskaźnika. Przyjęło się, że najlepiej, by była niższa niż 0,1%. Jak liczyć ten wskaźnik opisaliśmy w tekście: Wskaźniki – nowy cykl edukacyjny Co wpływa na to, czy fundusz dobrze śledzi swój bechmark? Przyjrzyjmy się teraz, z czego wynika fakt, że fundusze pasywne rzadko w 100% odzwierciedlają swój wybrany benchmark, zazwyczaj wręcz wypracowują nieco słabsze wyniki. Koszty, koszty, koszty Największy wpływ na różnicę odwzorowania mają ponoszone przez fundusz koszty. Na przykład, jeśli opłata za zarządzanie wynosi 0,5%, to można w uproszczeniu założyć, że roczny wynik funduszu będzie o 0,5 pkt proc. niższy od wyniku indeksu w tym samym okresie (tak jak to miało miejsce we wcześniejszym przykładzie). Poza opłatą za zarządzanie, warto sprawdzić poziom kosztów całkowitych (wskaźnik TER). Jest to najlepsza miara, która może nam podpowiedzieć, jakie w przyszłości mogą być różnice w wynikach. Poza opłatą za zarządzanie istnieją jeszcze inne rodzaje kosztów, które mogą obciążać aktywa i ostatecznie obniżać wynik funduszu. W dodatku nie wszystkie są uwzględniane we wskaźniku TER. W skrócie chodzi o wszelkie koszty operacyjne (opłaty dla depozytariusza, za prowadzenie księgowości, obsługę prawną czy dostawcy indeksu itp.) oraz koszty transakcyjne (czyli ponoszone na rzecz brokera czy KDPW). W przypadku funduszy replikujących indeksy fizycznie (które z reguły inwestują w zdecydowaną większość składników wybranego indeksu), te ostatnie koszty, czyli transakcyjne, są z reguły nieco wyższe, co wynika z tego, że operują na większej liczbie składników, ponadto w przypadku zmiany składu indeksu, muszą także je odwzorować. Dywidendy Różnice w zachowaniu pomiędzy funduszem a indeksem mogą także wynikać z otrzymanych dywidend. Niektóre fundusze pasywne otrzymują dywidendy od spółek będących w portfelach i przekazują je posiadaczom jednostek (bądź certyfikatów) funduszy. Przy czym terminy otrzymania i wypłaty dywidend są zazwyczaj inne. Niektóre fundusze mogą takie dywidendy reinwestować, a inne trzymać je w gotówce do czasu wypłaty. Warto tu dodać, że przy analizie funduszu wypłacającego dywidendy, do oceny jakości odwzorowania powinniśmy wziąć pod uwagę – poza samą wyceną funduszu – także wypłaconą dywidendę. Moment zakupu / sprzedaży Fundusze pasywne odzwierciedlające indeksy w sposób fizyczny, w przypadku zmiany składu indeksu, muszą je odwzorować sprzedając papiery spółki wypadającej z indeksu i nabywając akcje spółki wchodzącej do indeksu. W czasie potrzebnym na dostosowanie ceny zmieniają się, tworząc różnicę między indeksem a funduszem. Moment wyceny funduszu W przypadku funduszy odzwierciedlających indeksy zagraniczne możliwa jest sytuacja, że fundusz ma dokonywaną wycenę kilka godzin wcześniej, niż dokonywana jest wycena zamknięcia danych aktywów będących składnikami zagranicznego indeksu. Ta sytuacja dotyczy też funduszy inwestujących w inne fundusze zagraniczne, w tym tzw. master-feederów, przy czym w ich przypadku różnice dotyczą nie kilku godzin, ale nierzadko całego dnia. Różnice walutowe W przypadku funduszy pasywnych inwestujących na rynkach zagranicznych różnice w stopach zwrotu między funduszem a indeksem mogą także wynikać z różnic walutowych. Wycena aktywów zagranicznych przeliczana jest na PLN według obowiązującego kursu walutowego. Co do zasady w analizie takiego funduszu powinno się sprowadzić wyceny indeksu(ów) oraz funduszu do wspólnego mianownika (czyli PLN). Dotyczy to tylko funduszy bez tzw. zabezpieczenia ryzyka walutowego. W przypadku funduszy, w których jest ono stosowane (tzw. fundusze PLN-hedged, część krajowych funduszy ma wbudowany hedging), różnice te są minimalizowane. Wówczas do analizy różnicy bądź błędu odwzorowania nie trzeba sprowadzać wycen do wspólnego mianownika. Pożyczki papierów wartościowych Niektóre fundusze pasywne mogą pożyczać papiery wartościowe będące w ich portfelach innym inwestorom (np. dokonującym krótkiej sprzedaży), czerpiąc z tego dodatkowe korzyści. Uzyskane w ten sposób przychody mogą pomóc obniżyć koszty i zmniejszyć różnicę odwzorowania. Podatki od dywidend i odsetek Aspekt podatków dotyczy przede wszystkim funduszy pasywnych odzwierciedlających indeksy zagraniczne i wynikają z różnego podejścia do płacenia podatków w różnych krajach. Podsumowanie Różnica odwzorowania pokazuje porównanie wyników funduszu versus benchmark w określonym czasie. Jeśli najważniejszy jest dla nas ostateczny wynik, to ten wskaźnik powinien być głównym kryterium wyboru. Błąd odwzorowania wskazuje na spójność w zachowaniu funduszu versus benchmark w danym okresie. Jeśli najważniejsza jest dla nas spójność wyników, to ten wskaźnik powinien pełnić ważniejszą rolę w ocenie. Najlepszy produkt to taki, który ma najmniejszą różnicę odwzorowania (jeśli jest in minus) i jak i najmniejszy błąd odwzorowania (na rynkach zagranicznych przyjęło się, że powinien być mniejszy niż 0,1%). Porównując zachowanie funduszy pasywnych do odzwierciedlanych indeksów, warto pamiętać o czynnikach mających wpływ na różnice. Jednym z kluczowych są koszty, o których napiszemy w tekście "Ile kosztują fundusze indeksowe w Polsce" w ramach „Tematu Tygodnia – Fundusze indeksowe po polsku”. Fundusz inwestycyjny – co to jest? Według raportu Fundacji Kronberga „Postawy Polaków wobec finansów” ponad połowa Polaków oszczędza pieniądze, część z nich odkłada kapitał na kontach oszczędnościowych. Jednak, tylko co jedenasty mieszkaniec kraju nad Wisłą inwestuje kapitał. Część inwestorów swoje pieniądze powierza funduszom inwestycyjnym. Fundusz inwestycyjny jest formą zbiorowego inwestowania, polegającą na lokowaniu powierzonego kapitału w różne instrumenty rynku finansowego – np. papiery wartościowe (akcje), instrumenty rynku pieniężnego (bony skarbowe) i inne prawa majątkowe. Atutem funduszy jest fakt, że inwestor nie musi posiadać dużego kapitału. Podstawą funkcjonowania funduszu inwestycyjnego jest ustawa o funduszach inwestycyjnych z 27 maja 2004 roku. Podmiotami uprawnionymi do lokowania kapitału w ramach funduszy inwestycyjnych są Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych. Ich właścicielami są: banki, firmy ubezpieczeniowe i zagraniczne podmioty, które specjalizują się tego rodzaju produktach finansowych. Celem funduszy inwestycyjnych jest: pomnażanie kapitału, oszczędzanie na emeryturę, optymalizacja podatkowa, O bezpieczeństwo zainwestowanych pieniędzy dbają: bank depozytariusz – podmiot, który przechowuje pieniądze i inne aktywa funduszy agent transferowy – rejestruje wszystkie wpłaty i wypłaty do funduszu, Komisja Nadzoru Finansowego – pełni funkcję kontrolną nad każdym podmiotem, który bierze udział w procesie inwestowania. Rodzaje funduszy inwestycyjnych Fundusz inwestycyjny w swoim statucie musi określić politykę inwestycyjną, tzn. wskazać w jakie instrumenty finansowe lokuje kapitał. Wybór sposobu inwestycji wpływa na potencjalny zysk i ryzyko. Co więcej, przed wyborem funduszu, inwestor powinien określić typ swojego uczestnictwa. Istnieją dwa sposoby klasyfikacji funduszy inwestycyjnych: ze względu na zawartość portfela, formę uczestnictwa. Podział funduszy ze względu na zawartość portfela (kryterium inwestycyjne) Najważniejszym podziałem funduszy inwestycyjnych jest kryterium inwestycyjne. Czyli, sposób w jaki fundusz lokuje powierzony kapitał. Do najważniejszych funduszy inwestycyjnych zalicza się: Fundusze akcji – w tego typu funduszach cały, albo prawie cały portfel inwestycyjny (od 60 do 100 proc.) to akcje spółek giełdowych. Należy wiedzieć, że inwestowanie wyłącznie w akcje jest obciążone dużym ryzykiem. Lokując w ten sposób kapitał, należy zastosować długi horyzont inwestycyjny (czyli przewidywalny okres czasu, na jaki inwestor może zamrozić kapitał). Fundusze stabilnego wzrostu – portfelem tego rodzaju funduszy są bezpieczne instrumenty finansowe. Najczęściej – obligacje i Bony skarbowe. Podobnie jak fundusze zrównoważone są częścią funduszy mieszanych. Czyli na inwestycję składają się akcje i papiery dłużne. Jednakże w tym przypadku udział papierów wierzycielskich jest większy i wynosi 50/60 proc. Fundusze agresywnego wzrostu – są rodzajem funduszy akcyjnych. W ich ramach, środki są inwestowane w spółki, które charakteryzują się bardzo dużym wahaniom (są to najczęściej nowe spółki i tzw. spółki wzrostowe). Celem funduszy agresywnych jest duży przyrost kapitału, przy niewielkim dochodzie bieżącym. Warto odnotować, że podczas bessy akcje tracą znacznie na wartości. Natomiast podczas dobrej koniunktury giełdowej ich cena rośnie znacznie szybciej. Fundusze zrównoważone – są to fundusze inwestycyjne wchodzące w skład grupy tzw. funduszy mieszanych. Ich specyfika polega na tym, że kapitał jest lokowany częściowo w akcje spółek giełdowych i stosunkowo bezpieczne papiery dłużne (np. obligacje skarbu państwa i bony skarbowe). Co istotne, udział akcji w portfelu inwestycyjnym nie przekracza 70 proc. Dzięki temu fundusz zrównoważony jest mniej ryzykowny od funduszu akcyjnego. Fundusze rynku pieniężnego – najbezpieczniejszy rodzaj funduszy inwestycyjnych. W tym przypadku kapitał lokuje się w krótkoterminowe papiery wierzycielskie, których termin spłaty obowiązuje do roku (tzw. termin zapadalności). Co istotne tego rodzaju fundusze są popularne podczas kiepskiej koniunktury akcji. Charakterystyką funduszy rynku pieniężnego jest długi horyzont inwestycyjny i niskie stopy zwrotu. Fundusze papierów dłużnych – ich portfel składa się głównie z obligacji i bonów skarbowych. Zwrot inwestycji nie jest wysoki, jednak przewyższa zyski lokat bankowych. Kluczowym elementem jest ustalenie długiego horyzontu inwestycyjnego (co najmniej 3 letniego). Fundusze branżowe – w tego rodzajach funduszy, kapitał jest inwestowany w branże przemysłowe. Ten sposób inwestowania, jest obarczony sporym ryzykiem, bowiem sukces zależy od kondycji danego sektora. Jednym z rodzaju funduszu branżowego jest fundusz nieruchomości. Fundusze rynków zagranicznych – ich zaletą jest duża dywersyfikacja lokat. Co istotne istnieją dwa rodzaje funduszy zagranicznych. Pierwszy to fundusze międzynarodowe, które nie lokują kapitału w krajowe papiery wartościowe. Drugi – to fundusze globalne inwestujące zarówno w kraju jak i za granicą. Podział funduszy ze względu na udział uczestnictwa Fundusze inwestycyjne otwarte (FIO) są bardzo popularne. Powód – są kierowane do każdego inwestora, czyli: osób fizycznych, osób prawnych, podmiotów, nie posiadających osobowości prawnej. W momencie ulokowania kapitału inwestor otrzymuje w zamian tzw. tytuł uczestnictwa, który jest niezbywalny i nie może być przedmiotem obrotu giełdowego. Fundusze otwarte mogą emitować dowolną liczbę jednostek uczestnictwa. Przy czym, muszą zapewnić możliwość odkupienia aktywów na każde żądanie uczestnika. Co za tym idzie, inwestor może w każdej chwili wycofać ulokowany kapitał. W przeciwieństwie do funduszy zamkniętych, fundusze otwarte charakteryzują się dużą płynnością. Warto podkreślić, że fundusz otwarty jest zobowiązany do prowadzenia specjalnego rejestru uczestników. Zgodnie z art. 93 ustawy o funduszach inwestycyjnych, inwestorzy w ramach funduszu otwartego mogą lokować kapitał w: papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski; papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego będące przedmiotem oferty publicznej, jeżeli warunki emisji lub pierwszej oferty publicznej zakładają złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu; depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, o terminie zapadalności nie dłuższym niż rok; instrumenty rynku pieniężnego inne niż określone w pkt 1) i 2), jeżeli instrumenty te lub ich emitent podlegają regulacjom mającym na celu ochronę inwestorów i oszczędności; papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego, inne niż określone w pkt 1), 2) i 4), z tym że łączna wartość tych lokat nie może przewyższyć 10 % wartości aktywów funduszu. Fundusz Inwestycyjny zamknięty FIZ Fundusze inwestycyjne zamknięte emitują ograniczoną, liczbę certyfikatów inwestycyjnych. W związku z powyższym, ilość uczestników jest stała i wzrost inwestorów następuje wyłącznie w drodze nowej emisji. Ważne – certyfikaty mogą być imienne i na okaziciela. Co istotne, aktywa można spieniężyć tylko w wyznaczonych terminach (np. raz na kwartał). Istnieje możliwość sprzedaży inwestycji na rynku wtórnym (pod warunkiem, jeśli są notowane na giełdzie). Przykładem takiego funduszu jest Fundusz Mezzanine. Zgodnie z art. 145 ustawy, fundusze FIZ mogą lokować kapitał w: papiery wartościowe, wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności wobec osób fizycznych, udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, waluty, instrumenty pochodne, w tym niewystandaryzowane instrumenty pochodne, prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń, dopuszczone do obrotu na giełdach towarowych, instrumenty rynku pieniężnego – pod warunkiem że są zbywalne. Przykłady Funduszy Inwestycyjnych Na rynku jest wiele funduszy inwestycyjnych. Poniżej przedstawiamy przykładowe Towarzystwa Funduszy inwestycyjnych, które działają na polskim rynku finansowym. Fundusze pieniężne i gotówkowe: KBC Gamma, UniKorona Pieniężny, KBC Pieniężny, Inwestor Płynna Lokata, PZU Gotówkowy. Fundusze akcji polskich: Novo Akcji, Credit Agricole Akcyjny, Skarbiec Akcja, Investor Akcji Spółek Dywidendowych, NN Akcji. Fundusze stabilnego wzrostu: Novo Stabilnego Wzrostu, Skarbiec III Filar, Investor Zabezpieczenia Emerytalnego, Pioneer Stabilnego Wzrostu, AXA Stabilnego Wzrostu. Fundusze małych i średnich spółek: Skarbiec Małych i Średnich Spółek, Ipomema m-Indeks kategoria A, PKO Akcji Małych i Średnich Spółek, Investor Top 25 Małych Spółek, MetLife Akcji Średnich Spółek. Fundusze Papierów dłużnych: KBC Portfel Obligacyjny, KBC Papierów Dłużnych, Skarbiec Depozytowy DPW, Investor Obligacji, PKO Obligacji Długoterminowych. Fundusze Zrównoważone: Investor Zrównoważony, Credit Agricole Dynamiczny Polski, Pioneer Zrównoważony, PZU Zrównoważony, PKO Zrównoważony. Jak wybrać fundusz inwestycyjny –zasady inwestowania w fundusze Inwestor, który ma w planach lokowanie kapitału w fundusze, w pierwszej kolejności powinien ustalić, na jak długo chce zamrozić pieniądze. W przypadku szybkiego zwrotu (od kilku miesięcy do trzech lat) warto wybrać tzw. fundusze stabilnego wzrostu – np. obligacje. Natomiast w przypadku długoterminowego inwestowania, ciekawym rozwiązaniem mogą być bardziej ryzykowne produkty – np. fundusze akcyjne. Istotnym elementem jest także monitorowanie rynku i porównywanie wyników funduszu na tle konkurencji. Nie bez znaczenia jest także odporność na ryzyko i potencjalne straty. Dlatego też, przed zainwestowaniem pieniędzy, warto sprawdzić czy fundusz notował spektakularne spadki i czym były spowodowane. Bardzo ważna jest również dywersyfikacja portfela. Rozbicie inwestycji daje możliwość amortyzacji ryzyka, w momencie gdy jedna z nich przynosi straty. Co więcej, nie warto zawsze iść za głosem doradców finansowych. Interes sprzedawców funduszy może się różnić od oczekiwań inwestora. Czy inwestowanie jest bezpieczne? Afera GetBack Inwestując pieniądze w fundusze inwestycyjne należy wziąć pod uwagę ryzyko niepowodzenia inwestycji. Jednak samo oszacowanie ryzyka i określenie swoich preferencji inwestycyjnych może nie wystarczyć, jeśli fundusz nie jest do końca uczciwy. W połowie kwietnia 2018 roku gruchnęła informacja, że jedno z przedsiębiorstw sprzedających obligacje, może być niewypłacalne. Według KNF, firma GetBack posiada, aż 2,6 mld zł długu w postaci obligacji. Większość z nich jest portfelu inwestorów detalicznych, którzy zostali skuszeni wysokim oprocentowaniem. Istnieje spore ryzyko, że Getback nie jest w stanie wykupić swojego zadłużenia. Co za tym idzie, osoby które obligacje wykupiły nie otrzymają pieniędzy. W dniu 23 kwietnia 2018 roku pojawiła się wiadomość, że spółka nie wypłaciła odsetek w wysokości 230 tys. zł. Zakładając, niewypłacalność GetBack, może okazać się, że skala strat inwestorów będzie większa, niż w przypadku afery Amber Gold. Tam straty sięgnęły ponad 800 mln zł. Tu mogą być ponad trzykrotnie wyższe. Lokowanie kapitału w nieruchomości – popularną formy inwestowania Z analiz Izby Zarządzającej Funduszami i Aktywami wynika, że ponad połowa inwestujących Polaków lokuje kapitał w nieruchomości. Powodami są niskie oprocentowanie lokat bankowych i niewysokie koszty kredytów hipotecznych. Część inwestorów kupuje nieruchomość w kredycie, po czym stawia na wynajem lub sprzedaż z zyskiem. Szacuje się, że stop zwrotu z tego typu inwestycji wynosi około 6 proc. Co ciekawe, największe zapotrzebowanie na wynajmowane mieszkania są we Wrocławiu. Zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej: ustawa). Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną. Fundusz może wyłącznie lokować środki pieniężne zebrane w drodze publicznego lub niepublicznego (w przypadkach określonych w ustawie) proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Organem zarządzającym funduszem inwestycyjnym jest towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI). Fundusz inwestycyjny może zostać utworzony jako: fundusz inwestycyjny otwarty (FIO), specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty (SFIO), fundusz inwestycyjny zamknięty (FIZ). Funduszami inwestycyjnymi działającymi w Polsce i spełniającymi wymagania dyrektywy UCITS (funduszami zharmonizowanymi z prawem unijnym) są wyłącznie FIO. SFIO i FIZ, pomimo faktu, że zasady ich działania reguluje ustawa o funduszach inwestycyjnych, nie spełniają wymogów dyrektywy UCITS. Zgodnie z art. 3 ust 4 ustawy fundusze te uznawane są za alternatywne fundusze inwestycyjne (AFI). Bezpieczeństwo funkcjonowania funduszy inwestycyjnych, w tym ochrona praw uczestników funduszy inwestycyjnych opiera się na kilku określonych ustawowo filarach, a mianowicie: nadzorze Komisji Nadzoru Finansowego, wydzieleniu aktywów funduszu inwestycyjnego od aktywów spółki zarządzającej (towarzystwa funduszy inwestycyjnych) oraz poddanie towarzystwa szczególnym wymogom kapitałowym, wprowadzeniu limitów inwestycyjnych dla poszczególnych rodzajów funduszy inwestycyjnych, przechowywaniu aktywów funduszu przez depozytariusza, nałożeniu na fundusze inwestycyjne obowiązków przekazywania uczestnikom funduszy oraz potencjalnym inwestorom określonych informacji o działalności i sytuacji finansowej funduszu. Organizacją zrzeszającą, na zasadzie dobrowolności, towarzystwa funduszy inwestycyjnych w Polsce jest Izba Zarządzających Funduszami i Aktywami . Głównymi celami działania Izby są: reprezentowanie środowiska towarzystw funduszy inwestycyjnych, wspieranie rozwoju towarzystw funduszy inwestycyjnych w Polsce, upowszechnianie wiedzy o funduszach inwestycyjnych, rozwijanie i doskonalenie zasad etyki zawodowej specjalistów związanych z zarządzaniem funduszami inwestycyjnymi. Na koniec stycznia 2022 r. funkcjonowały 702 fundusze inwestycyjne zarządzane przez 65 TFI. Wartość aktywów ogółem zgromadzonych przez TFI według stanu na koniec września 2021 r. wynosiła 359,1 mld zł. Informacje o publikacji dokumentu Ostatnia modyfikacja: 15:33 Anna Zaborska Pierwsza publikacja: 15:18 Anna Madziar